NST (Non-Stres Test)

NST (Non-Stres Test), gebelikte fetal sağlığı değerlendirmek amacıyla yapılan bir testtir. Bu test, fetusun kalp atışlarının annenin hareketlerine ve diğer çevresel faktörlere nasıl tepki verdiğini inceleyerek, fetüsün oksijen alımının yeterli olup olmadığını belirlemeye çalışır. NST, genellikle düşük riskli gebeliklerde fetal sağlığın izlenmesinde kullanılır, ancak bazı özel durumlarda daha yüksek riskli gebeliklerde de yapılabilir.

NST Testinin Amacı:

  • Fetal Sağlık Değerlendirmesi: Fetüsün kalp atışları ve hareketleri arasındaki ilişkiyi gözlemleyerek, fetüsün oksijen alımını ve genel sağlığını izler.
  • Yetersiz Oksijen Durumunun Tespiti: Fetüsün oksijen seviyesinin yetersiz olup olmadığını anlamaya yönelik bir testtir. Bu durum, plasental yetmezlik veya başka sağlık sorunlarının belirtisi olabilir.
  • Riskli Gebeliklerin İzlenmesi: Özellikle gebelik hipertansiyonu, gestasyonel diyabet, plazental yetersizlik, gebelikte enfeksiyon veya suyun azalmış olması gibi durumları olan kadınlarda, NST fetal sağlığın izlenmesinde önemli bir araçtır.

NST Nasıl Yapılır?

  1. Yapılacağı Zaman: Genellikle 28. gebelik haftasından sonra yapılır, ancak belirli risk faktörlerine sahip olan gebelerde daha erken bir tarihte yapılabilir.
  2. Pozisyon: Kadın sırt üstü veya yan yatarak rahat bir pozisyonda test yapılır. Test yaklaşık 20-40 dakika sürer.
  3. Ekipman: Karına yerleştirilen iki adet prob kullanılır. Bunlardan biri fetüsün kalp atışlarını dinlerken, diğeri uterin kasılmaları (rahim kasılmalarını) kaydeder.
  4. Fetal Tepkiler: Fetüs hareket ettiğinde, kalp atışları hızlanır. Test, fetüsün hareketine verdiği tepkiyi değerlendirir. Eğer fetüs hareket ettikçe kalp atışları hızlanıyorsa, bu genellikle iyi bir işaret olarak kabul edilir.

NST Sonuçları:

  1. Normal (İyi) Sonuç:
    • Fetal kalp atışlarının artması: Fetus, hareket ettiğinde kalp atışları hızlanır. Bu, fetüsün sağlıklı olduğunu gösteren bir bulgudur.
    • Fetal hareketlere cevap: Fetüsün hareketleriyle kalp atışları arasında uyumlu bir ilişki olması, fetüsün oksijen alımının yeterli olduğunu ve genel sağlığının iyi olduğunu gösterir.
  1. Anormal Sonuçlar:
    • Fetal kalp atışlarının hızlanmaması: Fetüs hareket ettikçe kalp atışları hızlanmıyorsa, bu oksijen yetersizliği veya fetüsün stres altında olduğuna dair bir işaret olabilir.
    • Düşük veya yüksek kalp atışları: Kalp atışlarında düzensizlik veya aşırı yüksek/düşük hızlar, fetüsün sağlık sorunları yaşadığına işaret edebilir.
    • Fetal hareketlerin yokluğu: Fetusun hareket etmemesi veya hareketlerin yeterli derecede olmayışı, fetüsün oksijen alımının yetersiz olduğu anlamına gelebilir.
  1. Testin Yetersiz Olması:
    • Bazen test sırasında fetüs uyuyor olabilir ve bu da hareket etmemesi anlamına gelir. Böyle durumlarda testin sonucu, genellikle tekrar yapılmasını gerektirir.

NST Testinin Kullanıldığı Durumlar:

  • Yüksek Riskli Gebelikler: Annenin sağlık sorunları (hipertansiyon, diyabet, böbrek hastalıkları) veya fetüsle ilgili olası problemler (kısıtlı büyüme, düşük amniyotik sıvı) bulunan gebeliklerde sıkça yapılır.
  • Gebelikte Plasental Yetersizlik: Plasenta, fetüse oksijen ve besin sağlayamadığında NST ile fetal sağlığın izlenmesi gerekebilir.
  • Önceki Gebelikte Fetal Problemler: Önceki gebelikte fetal kayıp veya gelişimsel sorun yaşayan kadınlar için NST düzenli olarak yapılabilir.
  • Uzamış Gebelik: 40 haftanın üzerinde gebeliklerde NST yapılabilir, çünkü fetüsün oksijen alımı zamanla zorlaşabilir.
  • Suda Azalma: Azalmış amniyotik sıvı, fetüsün oksijen alımını olumsuz etkileyebilir ve NST ile takip edilmesi gerekebilir.

NST Testinin Avantajları ve Dezavantajları:

Avantajları:

  • Non-invaziv bir testtir: Yani, doğrudan fetüse zarar vermeden yapılan bir değerlendirme yöntemidir.
  • Fetal sağlık durumunun hızlı bir şekilde değerlendirilmesini sağlar.
  • Basit ve güvenli: Yüksek riskli gebeliklerde doktorların, fetüsün sağlığını izlemesi için güvenli bir yöntem sunar.

Dezavantajları:

  • Fetüs uyuyor olabilir: Fetüsün uyanık olduğu zaman dilimlerinde daha etkili sonuçlar alınabilir, bu nedenle testin sonuçları bazen yanıltıcı olabilir.
  • Yanlış negatif sonuçlar: Test normal olsa bile, fetüsün sağlık durumu yine de tehlikeye girebilir. Bu nedenle tek başına teşhis koymada yeterli olmayabilir.
  • Ek testler gerekebilir: Anormal sonuçlar alındığında, doktor genellikle daha ileri testler (örneğin, Biyofizik Profil, Doppler ultrason) önerir.

Non-Stres Test (NST), gebelikte fetüsün sağlığını izlemek için yaygın ve güvenli bir yöntemdir. Ancak, testin sonuçları bazen ek incelemeler gerektirebilir. Anormal bir NST sonucu, genellikle başka testler ve izlemelerle desteklenir.