İkili ve Üçlü Test

İkili ve Üçlü Test, gebelik sırasında bebeğin bazı genetik ve kromozomal anormalliklere (özellikle Down sendromu ve diğer trizomiler) sahip olma riskini değerlendirmek için yapılan tarama testleridir. Bu testler invaziv değildir ve annenin kan örneği ve ultrason ölçümleri kullanılarak yapılır.

İkili Test (1. Trimester Tarama Testi)

Ne Zaman Yapılır?

  • Gebeliğin 11-14. haftaları arasında yapılır.

Nasıl Yapılır?

  1. Ultrason:
    • Bebeğin ense kalınlığı (nukal translusens) ölçülür. Ense kalınlığı, bebeğin boynundaki cilt altı sıvı miktarını ifade eder.
    • Bebekte artmış ense kalınlığı, Down sendromu gibi kromozomal anormalliklerin bir göstergesi olabilir.
  2. Anne Kanından Hormon Ölçümleri:
    • Serbest Beta-hCG: Down sendromunda genellikle yüksektir.
    • PAPP-A (Pregnancy Associated Plasma Protein A): Down sendromunda genellikle düşüktür.
  3. Sonuçların Değerlendirilmesi:
    • Anne yaşı, ultrason ölçümleri ve kan değerleri birleştirilerek Down sendromu (Trizomi 21) ve Edwards sendromu (Trizomi 18) riski hesaplanır.
    • Risk genellikle 1/250’den yüksekse sonuç pozitif olarak değerlendirilir ve ileri testler önerilir.

Üçlü Test (2. Trimester Tarama Testi)

Ne Zaman Yapılır?

  • Gebeliğin 16-18. haftaları arasında yapılır (bazı merkezlerde 15-20. haftalar arasında yapılabilir).

Nasıl Yapılır?

  1. Anne Kanından Hormon Ölçümleri:
    • AFP (Alfa-fetoprotein): Bebeğin karaciğerinden salınır. Nöral tüp defektleri (örneğin spina bifida) için önemli bir belirteçtir.
    • Beta-hCG: Down sendromunda genellikle yüksektir.
    • uE3 (Konjuge Olmamış Estriol): Down sendromunda genellikle düşüktür.
  2. Sonuçların Değerlendirilmesi:
    • Bu üç parametreye anne yaşı, gebelik haftası ve diğer faktörler eklenerek risk hesaplanır.
    • Down sendromu (Trizomi 21), Edwards sendromu (Trizomi 18) ve nöral tüp defektleri için risk değerlendirilir.

İkili ve Üçlü Testlerin Farkı

  • Zamanlama:
    • İkili test 1. trimesterde, üçlü test ise 2. trimesterde yapılır.
  • Hassasiyet:
    • İkili test, Down sendromu için daha yüksek hassasiyete sahiptir.
  • Ek Bilgi:
    • Üçlü test, nöral tüp defektleri riskini de değerlendirir.

Test Sonuçlarının Anlamı

  • Negatif Sonuç: Anormallik riski düşük. Ancak bu, kesinlikle anormallik olmadığı anlamına gelmez.
  • Pozitif Sonuç: Risk yüksek olabilir. Bu durumda kesin tanı için amniyosentez, koryon villus örneklemesi (CVS) veya NIPT (Non-invaziv Prenatal Test) gibi ileri testler önerilir.

İkili ve Üçlü Test Yeterli mi?

  • Bu testler tarama testleridir, kesin tanı koymaz. Sadece risk oranını hesaplar.
  • Kesin tanı için invaziv testler (ör. amniyosentez) veya NIPT gibi ileri genetik testler yapılabilir.
  • Hem ikili hem de üçlü test gebelikte bebeğin sağlığı hakkında önemli bilgiler sağlar. Ancak bu testlerin sonuçları yalnızca bir risk değerlendirmesi sunar.
  • Test sonuçları hakkında endişeleriniz varsa veya risk yüksek çıkarsa, bir perinatoloji uzmanından rehberlik almak faydalı olacaktır.