Hormon Replasman Tedavisi (HRT)

Hormon Replasman Tedavisi (HRT), genellikle menopoz veya menopozal geçiş döneminde azalan hormon seviyelerini dengelemek amacıyla kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, kadınlarda östrojen ve progesteron gibi hormonların eksikliğinden kaynaklanan semptomları hafifletmek ve menopozun uzun vadeli etkilerini önlemek için uygulanır.

HRT Türleri

  1. Östrojen Tedavisi (ET):
    • Yalnızca östrojen içeren tedavilerdir.
    • Rahmi alınmış (histerektomi yapılmış) kadınlarda uygulanır, çünkü yalnız östrojenin rahim kanseri riskini artırma potansiyeli vardır.
  1. Kombine Hormon Tedavisi (E+P):
    • Östrojen ve progesteronun birlikte kullanıldığı tedavilerdir.
    • Rahmi olan kadınlarda rahim içi dokunun (endometrium) aşırı büyümesini ve kanser riskini önlemek için tercih edilir.
  1. Lokal Hormon Tedavisi:
    • Vajinal kuruluk ve ağrılı cinsel ilişki gibi lokal semptomların tedavisi için vajinal krem, halka veya tablet şeklinde düşük doz östrojen kullanılır.

HRT Kullanım Alanları

  1. Menopoz Semptomlarının Tedavisi:
    • Ateş basması
    • Gece terlemeleri
    • Vajinal kuruluk
    • Uykusuzluk
    • Ruh hali değişiklikleri
  1. Uzun Vadeli Sağlık Faydaları:
    • Kemik erimesi (osteoporoz) riskini azaltır.
    • Kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu olabilir (bazı durumlarda).
    • Tip 2 diyabet gelişme riskini azaltabilir.

Riskler ve Yan Etkiler

HRT’nin yararları ve riskleri bireysel durumlara göre değişir. Aşağıdaki riskler, özellikle uzun süreli kullanımda artabilir:

  • Meme kanseri: Uzun süre kombine hormon kullanımı, meme kanseri riskini artırabilir.
  • Kan pıhtısı: Derin ven trombozu (DVT) ve pulmoner emboli riski artabilir.
  • Kalp hastalığı: Kombine HRT, özellikle menopozun erken döneminde kullanılmadığında kalp hastalığı riskini artırabilir.
  • İnme: HRT, inme riskini hafifçe artırabilir.

Kimler için Uygundur?

  • Şiddetli menopoz semptomları olanlar
  • Osteoporoz riski yüksek olanlar
  • Kalp-damar hastalığı riski düşük olanlar

Kimler için Uygun Değildir?

  • Meme kanseri veya rahim kanseri öyküsü olanlar
  • Kan pıhtılaşma bozukluğu olanlar
  • Aktif karaciğer hastalığı olanlar
  • Kontrolsüz hipertansiyonu olanlar

Alternatif Tedaviler

  • Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, sigara ve alkol tüketiminin sınırlandırılması
  • Bitkisel Ürünler: Soyadan elde edilen fitoöstrojenler veya diğer bitkisel destekler
  • Selektif Östrojen Reseptör Modülatörleri (SERM): Östrojenin bazı etkilerini taklit eden ilaçlar

HRT’nin bireyselleştirilmesi önemlidir; doktorunuzla riskler ve yararlar değerlendirilerek karar verilmelidir.